Woningcorporatie Woonzorg Nederland en plaatsen van statushouders?

Beste Toutenburghers / huurders van Woonzorg Nederland,

Het bericht over het plaatsen van extra statushouders in onze Noordoostpolder wat via een bericht op omroep Flevoland op donderdag 10 april jl uitgebracht is, kwam met gemengde gevoelens bij tal van bewoners binnen. En ja, volgende zinsnede in het artikel wordt ervaren als een proefballonnetje c.q. mogelijke aankomende beslissing die alvast bij ons als huurders "in de week gelegd" wordt:

Ook wordt gekeken of het mogelijk is
om een klein aantal oudere alleenstaanden of stellen
te huisvesten via woningcorporatie Woonzorg Nederland.

En laat ik dan ook maar eerlijk zijn, ik ben nogal sceptisch en weet ook dat dat inmiddels velen met mij zijn. Ik vroeg mijzelf af hoe mijn scepticisme ontstaan is en ben in verschillende websites /informatiebronnen gedoken om te achterhalen of mijn beeldvorming van vluchtelingen, asielzoekers en statushouders wel op feiten gebaseerd is.

Hieronder volgt een poging om een neutrale uiteenzetting neer te zetten zodat u als huurder van Woonzorg Nederland weet wat er speelt als we het hebben over integratie en assimilatie van vluchtelingen, asielzoekers en statushouders . 

Mijn insteek en hoop is dat deze informatie ons allen op een juiste manier kan laten kijken naar een mogelijk aankomende beslissing tot huisvesting van statushouders in wooncomplexen van onze verhuurder Woonzorg Nederland. En of die beslissing positief of negatief zal uitpakken richting toekomst, dat weten we nu nog niet, echter de waarheid is in deze de dochter van de tijd. 

Daarbij wil ik nogmaals benadrukken dat wanneer je als corporatie plannen maakt (in deze rondom het eventuele huisvesten van statushouders) dat er draagvlak is vanuit de gemeenschappen waar deze statushouders geplaatst gaan worden. De praktijk van afgelopen jaren laat zien dat zowel vanuit Woonzorg Nederland als ook vanuit de huurderscommissie Toutenburgh er sprake is van zeer slechte communicatie / het onvoldoende informeren van de huurders, wat niet bijgedragen heeft tot het wegnemen van wantrouwen en/of aan enige vorm van samenwerking waardoor er een vorm van draagvlak zal bestaan voor aankomende ontwikkelingen c.q. beslissingen. Specifiek het aspect VERTROUWEN is hét bepalende element in het in stand houden van gezonde relaties. En juist dát ontbreekt en moeten we zien als een teleurstellende conclusie.

Bronnen die geraadpleegd zijn:

• Verschillen tussen (economische) vluchtelingen, asielzoekers en statushouders
• Dossier Vluchtelingen in Nederland
• Cijfers over vluchtelingen in Nederland
• CBS: Hoeveel asielzoekers komen er naar Nederland
• Rijksoverheid: Aanpak vluchtelingenproblematiek en migratiepact
• SER: Recente publicaties en onderzoeken
• Rijksoverheid: Huisvesting statushouders
• CBS: Opvattingen over vluchtelingen in Nederland
• UNHCR: Veel gestelde vragen over vluchtelingen
  
  

De integratie en assimilatie van statushouders

De integratie en assimilatie van statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning) in Nederland brengen verschillende uitdagingen met zich mee. Hieronder bespreek ik de belangrijkste problemen, gebaseerd op beschikbare informatie en analyses:

1. Taalbarrière
   • Probleem: Veel statushouders hebben moeite met het leren van de Nederlandse taal, wat essentieel is voor integratie. Het taalniveau dat vereist is voor werk of sociale interactie wordt vaak niet snel genoeg bereikt.
   • Gevolgen: Beperkte taalvaardigheid hindert toegang tot de arbeidsmarkt, onderwijs en sociale netwerken, wat leidt tot isolatie en afhankelijkheid van uitkeringen.
   • Oorzaken: Onvoldoende toegang tot intensieve taalcursussen, persoonlijke omstandigheden zoals trauma, en een gebrek aan dagelijkse interactie met Nederlandssprekenden spelen een rol.
2. Arbeidsmarktintegratie
   • Probleem: Statushouders hebben moeite om werk te vinden dat aansluit bij hun vaardigheden of opleidingsniveau. Zelfs met diploma’s uit hun land van herkomst vinden ze vaak alleen laaggekwalificeerd werk, zoals schoonmaak of logistiek.
   • Gevolgen: Hoge werkloosheid (in 2023 was slechts 31% van de statushouders na 3 jaar in Nederland aan het werk, volgens CBS-cijfers) en langdurige afhankelijkheid van bijstand.
   • Oorzaken: Bureaucratische obstakels zoals diplomawaardering, discriminatie op de arbeidsmarkt, en gebrek aan netwerken of werkervaring in Nederland.

     

     
     
3. Huisvesting
   • Probleem: Statushouders hebben vaak moeite om passende huisvesting te vinden na het verlaten van asielzoekerscentra. Gemeenten kampen met een tekort aan sociale huurwoningen.
   • Gevolgen: Lange wachttijden leiden tot onzekerheid en vertraging in het opbouwen van een stabiel leven. Soms blijven statushouders langer in opvangcentra, wat integratie belemmert.
   • Oorzaken: Algemene woningnood in Nederland en prioriteit voor statushouders in sociale huur, wat vaak spanningen met andere woningzoekenden veroorzaakt.
4. Sociale en culturele integratie
   • Probleem: Statushouders ervaren vaak een kloof tussen hun eigen culturele normen en waarden en die van de Nederlandse samenleving. Dit kan leiden tot wederzijds onbegrip.
   • Gevolgen: Sociaal isolement, segregatie in wijken met veel migranten, en soms spanningen met de lokale bevolking. Assimilatie (volledige aanpassing) wordt door sommigen als ongewenst gezien, wat integratie op eigen voorwaarden bemoeilijkt.
   • Oorzaken: Beperkt contact met autochtone Nederlanders, vooroordelen aan beide kanten, en soms weerstand tegen het opgeven van eigen identiteit.
5. Mentale gezondheid en trauma
   • Probleem: Veel statushouders kampen met psychische problemen door oorlog, geweld of de onzekere asielprocedure. Dit krijgt vaak onvoldoende aandacht.
   • Gevolgen: Moeite met concentratie bij taallessen, werk of sociale activiteiten, wat integratie vertraagt.
   • Oorzaken: Beperkte toegang tot gespecialiseerde zorg en een focus op praktische integratie (werk, taal) boven welzijn.
6. Beleid en uitvoering
   • Probleem: Het Nederlandse integratiebeleid wordt vaak als versnipperd ervaren. Gemeenten hebben sinds 2022 meer verantwoordelijkheid, maar de uitvoering verschilt sterk per regio.
   • Gevolgen: Ongelijke kansen voor statushouders, afhankelijk van waar ze wonen. Sommige gemeenten bieden intensieve begeleiding, andere niet.
   • Oorzaken: Gebrek aan centrale sturing, financiële beperkingen en wisselende politieke prioriteiten.
7. Maatschappelijke acceptatie
   • Probleem: Een groot deel van de Nederlandse bevolking staat sceptisch tegenover de komst van statushouders, wat integratie bemoeilijkt. Dit wordt versterkt door negatieve beeldvorming in media of politiek.
   • Gevolgen: Statushouders voelen zich minder welkom, wat hun motivatie om te integreren kan verminderen.
   • Oorzaken: Angst voor culturele veranderingen, economische concurrentie of incidenten die breed worden uitgemeten.

Bovenstaande opsomming laat zien dat de problemen rond integratie en assimilatie van statushouders complex zijn en samenhangen met praktische barrières (taal, werk, wonen), persoonlijke omstandigheden (trauma, cultuur), en maatschappelijke factoren (acceptatie, beleid). Integratie vraagt om maatwerk, terwijl assimilatie voor sommigen te ver gaat omdat het hun identiteit aantast. Effectieve oplossingen vereisen samenwerking tussen overheden, corporaties, werkgevers én gemeenschappen, met aandacht voor zowel praktische ondersteuning als wederzijds begrip.

Negatieve beeldvorming van statushouders in Nederlandse media en politiek komt regelmatig voor en draagt bij aan een sceptische houding in de samenleving.

Hieronder geef ik enkele concrete voorbeelden, gebaseerd op trends en incidenten die in de afgelopen jaren opvielen. Ik houd het feitelijk en neutraal, zoals eerder al aangegeven, en focus op specifieke gevallen zonder te generaliseren.

1. Media: Sensationalistische berichtgeving over incidenten
   • Voorbeeld: In 2019 en 2020 waren er meerdere mediaberichten over incidenten in asielzoekerscentra (AZC’s), zoals vechtpartijen of overlast in Ter Apel. Kranten zoals De Telegraaf en online platforms benadrukten soms de achtergrond van betrokkenen (statushouders of asielzoekers) zonder context, bijvoorbeeld door koppen als “Weer onrust in AZC” of “Overlast door asielzoekers neemt toe”. Maar ook de recente steekpartij bij De Dam in Amsterdam.
   • Effect: Dit creëerde een beeld dat statushouders als groep problematisch zijn, terwijl de meeste statushouders niet bij zulke incidenten betrokken waren. De nadruk lag op negatieve uitzonderingen, niet op structurele oorzaken zoals overvolle centra of lange procedures.
2. Media: Framing van economische concurrentie
   • Voorbeeld: Artikelen in outlets zoals Elsevier Weekblad of op sociale media geven aan dat statushouders voorrang krijgen op sociale huurwoningen, met koppen als “Waarom statushouders wél een huis krijgen” (rond 2021-2022). Dit wordt nog steeds gekoppeld aan de woningcrisis.
   • Effect: Dit versterkt het idee dat statushouders concurreren met Nederlanders om schaarse middelen, wat spanningen voedt, vooral in wijken met veel sociale huur. Gemeenten worden vanuit de Provincie verplicht om targets in het plaatsen van statushouders te behalen.
3. Politiek: Retoriek van populistische partijen
   • Voorbeeld: Politici van partijen hebben statushouders herhaaldelijk neergezet als een belasting voor de samenleving. Woorden als “gelukszoekers” die “onze welvaart opvreten” werden tijdens debatten over asielbeleid gebezigd. Ook “massa-immigratie” die wijken “ontwrichten”.
   • Effect: Zulke uitspraken versterken een negatief stereotype dat statushouders weinig bijdragen en vooral profiteren. Dit negeert bijvoorbeeld dat er ook statushouders zijn die na verloop van tijd werken en belasting betalen.
4. Politiek: Focus op criminaliteit
   • Voorbeeld: In 2023 publiceerde het ministerie van Justitie en Veiligheid een rapport over criminaliteit onder asielzoekers, dat door sommige politici werd gebruikt om statushouders in diskrediet te brengen. Kamerleden benadrukten in debatten “toenemende overlast” door “bepaalde groepen” statushouders, zonder te specificeren dat criminaliteit vaak voortkomt uit een kleine minderheid en specifieke omstandigheden zoals werkloosheid of psychische problemen.
   • Effect: Door deze criminaliteit werd een hele groep gestigmatiseerd, wat het beeld versterkte dat statushouders een veiligheidsrisico vormen.
5. Sociale media: Virale berichten
   • Voorbeeld: In 2022 ging een video viraal op platforms zoals X, waarin een vermeende statushouder betrokken was bij een vechtpartij in een supermarkt. Berichten eromheen claimden dat “vluchtelingen overal problemen veroorzaken”.
   • Effect: Zulke posts bereiken snel een groot publiek en versterken vooroordelen. Ze creëren een vertekend beeld doordat positieve verhalen over statushouders (bijvoorbeeld succesvolle integratie) minder viraal gaan.

Nuancering:
Hoewel deze voorbeelden negatieve beeldvorming illustreren, is het belangrijk te erkennen dat niet alle media of politici statushouders negatief framen. Er zijn ook positieve verhalen, zoals reportages over statushouders die succesvol een bedrijf starten (NRC, Trouw), en politici die pleiten voor betere integratie. Negatieve framing krijgt echter vaak meer aandacht omdat het emoties oproept en polariseert.

Gemeente krijgt 30.000 euro
voor huisvesting statushouder

Tenslotte de vraagstelling hoe de gemiddelde Nederlander kijkt naar de zgn. 'economische vluchtelingen':

De term "economische vluchtelingen" wordt vaak gebruikt om mensen aan te duiden die naar Nederland komen in de hoop op een betere economische toekomst, maar die niet voldoen aan de criteria voor een vluchtelingenstatus (zoals vervolging of oorlog). Dit onderscheid is belangrijk, omdat het debat hierover in Nederland sterk gepolariseerd is en invloed heeft op de publieke perceptie van statushouders in het algemeen.

Algemene houding van de Nederlandse burger

1. Scepsis over motieven van statushouders
   Een aanzienlijk deel van de Nederlandse bevolking maakt een onderscheid tussen "echte vluchtelingen" (mensen die vluchten voor oorlog of vervolging) en "economische vluchtelingen". Uit onderzoek, zoals van VluchtelingenWerk Nederland (2023), blijkt dat Nederlanders veel begrip hebben voor oorlogsvluchtelingen (91% steunt opvang voor hen), maar dat er minder draagvlak is voor mensen die worden gezien als economische migranten. Ongeveer 6 op de 10 Nederlanders hebben weinig begrip voor deze groep, en 69% vindt dat zij teruggestuurd moeten worden naar hun land van herkomst.
   • Waarom? Veel burgers vrezen dat economische migranten de sociale voorzieningen belasten, zoals uitkeringen, huisvesting en zorg, zonder voldoende bij te dragen aan de economie. Dit sentiment wordt versterkt door de krapte op de woningmarkt en lange wachttijden voor sociale huur.
2. Angst voor verdringing
   Een terugkerend thema in de publieke opinie is de angst voor verdringing van Nederlandse burgers, vooral op het gebied van huisvesting en werk. Veel Nederlanders vinden dat statushouders, ongeacht hun motieven, voorrang lijken te krijgen op sociale huurwoningen, wat spanningen oproept. Bijvoorbeeld, een peiling uit 2022 wees uit dat 35-40% van de Nederlanders vindt dat statushouders geen voorrang zouden moeten krijgen dan andere woningzoekenden.
   • Context: Hoewel statushouders een klein deel van de sociale huurmarkt innemen, wordt dit gevoel van oneerlijkheid versterkt door de algemene woningcrisis en het feit dat zei in verschillende gemeenten voorrang krijgen, dus dat zij "voordringen".
3. Wantrouwen jegens integratiebereidheid
   Een deel van de bevolking twijfelt aan de bereidheid of het vermogen van statushouders, inclusief vermeende economische vluchtelingen, om te integreren. Dit komt voort uit berichten over lage arbeidsdeelname (slechts 45% van de statushouders heeft na 7 jaar een fulltime baan, volgens CBS 2023) en verhalen over culturele verschillen. Sommige Nederlanders interpreteren dit als onwil om bij te dragen, wat het beeld van "gelukszoekers" versterkt.
   • Nuance: Integratie wordt bemoeilijkt door praktische barrières zoals taalproblemen, psychische klachten en bureaucratische obstakels.
4. Invloed van media en politiek
   De beeldvorming wordt sterk beïnvloed door media en politieke retoriek. Termen als "gelukszoekers" of "economische migranten" worden vaak gebruikt door populistische partijen, wat het wantrouwen voedt. Sociale media versterken dit door incidenten uit te vergroten, zoals posts waarin statushouders worden afgeschilderd als profiteurs. Dit maakt dat een deel van de bevolking statushouders als een homogene groep ziet, zonder onderscheid tussen hun achtergronden.
   • Voorbeeld: Discussies over "veilige landen" (zoals Marokko of Tunesië) waaruit tal van asielzoekers komen, leiden tot de perceptie dat veel statushouders eigenlijk economische migranten zijn.
5. Positieve uitzonderingen
   Ondanks de scepsis is er ook een groep Nederlanders die positiever staat tegenover statushouders, ongeacht hun motieven. De opvang van Oekraïense vluchtelingen sinds 2022 heeft bijvoorbeeld geleid tot een tijdelijke toename in solidariteit, omdat hun motieven (oorlog) breed geaccepteerd worden.

Problemen die dit creëert

De perceptie dat statushouders economische vluchtelingen zijn, draagt bij aan verschillende maatschappelijke spanningen:

• Polarisatie: Het onderscheid tussen "echte" en "economische" vluchtelingen verdeelt de samenleving en bemoeilijkt een genuanceerd debat over asielbeleid.
• Stigmatisering: Statushouders worden soms als profiteurs gezien, wat hun integratie hindert en gevoelens van uitsluiting versterkt.
• Druk op draagvlak: Het wantrouwen jegens economische migranten doet de steun voor opvang van alle vluchtelingen verdampen, zelfs degenen die duidelijk bescherming nodig hebben.
• Sociale spanningen: In wijken waar veel statushouders wonen, kan de perceptie van oneerlijke concurrentie leiden tot onvrede of zelfs protesten.

Conclusie

De Nederlandse burger is in zijn algemeenheid verdeeld: er is veel begrip voor mensen die vluchten voor oorlog of vervolging, maar scepsis en weerstand tegen vermeende economische vluchtelingen. Deze groep wordt vaak gezien als een belasting voor de samenleving, vooral vanwege huisvesting en uitkeringen. Dit sentiment wordt gevoed door media, politieke retoriek en structurele problemen zoals de woningcrisis, maar mist soms nuance over de complexiteit van migratiemotieven en integratie-uitdagingen. Toch zijn er ook Nederlanders die pleiten voor inclusie en erkennen dat migranten, economisch of niet, kunnen bijdragen aan de samenleving als ze de kans krijgen.

PS Relevante info over plaatsingsbeleid COA en statushouders, echter ook hier geen enkele vorm van overleg met de gemeenschap waar statushouders gehuisvest gaan worden.

Wilt u een reactie achterlaten, dan kunt u dat hier doen, en/of andere informatie delen via mail, dan kan dat via tomarisal@gmail.com

Disclaimer: Tenslotte hecht ik er  waarde aan om aan te geven dat welke uiting / actie mijnerzijds dan ook, nooit en te nimmer gericht is op mensen persoonlijk, dus ook nooit om mensen te beschadigen, buiten spel te zetten, enz.. Daarnaast geef ik te kennen dat, mocht ik onjuist zaken benoemen en/of weergeven, ik open sta voor aanvullingen en/of correctie.